TỈNH THỨC - GIÁC NGỘ

Có ba loại buông bỏ thông thường.

Buông bỏ bằng ý thức hiện tại: tức buông bỏ trên bề mặt ý thức – ý thức nhận ra vấn đề là cần phải buông bỏ hoặc bắt buộc phải buông bỏ nên không muốn níu giữ, không muốn nhìn thấy, không muốn liên quan đối với một điều gì đó – buông bỏ này có tác dụng tạo nhân cho sự buông bỏ thật sự nhưng cũng chưa phải là buông bỏ thật. Giống như một người nghiện thuốc lá, anh ta mặc dầu đã đồng ý ngừng việc hút thuốc nhưng trong tâm trí anh ta còn nhớ vị thuốc lá. Khi sự buông bỏ diễn ra trên bề mặt ý thức nhưng trong chiều sâu tâm thức vẫn chưa có sự buông bỏ thì phát sinh mâu thuẫn giữa tâm thức quá khứ (tâm thói quen) và tâm ý thức trong hiện tại. Khi đó một cuộc chiến giữa tâm quá khứ và tâm ý thức hiện tại diễn ra, đau khổ phát sinh cho đến khi nào cuộc chiến kết thúc, tâm quá khứ chiến thắng hay tâm ý thức chiến thắng. Đối với người có ý chí mạnh thì sự buông bỏ trên bề mặt ý thức sau một thời gian thì sẽ dẫn đến sự buông bỏ thật sự. Cũng giống người cai thuốc lá, quyết bỏ thuốc thì sau một thời gian dài anh ta sẽ không còn nhớ tới vị thuốc lá nữa, thì đó là sự buông bỏ thật sự – ý thức đã chuyển hóa được tâm thức quá khứ. Điều kiện thành công, đối với sự buông bỏ này cần phải cách ly với đối tượng cần được buông bỏ.

Buông bỏ của bản ngã – buông bỏ thật sự: Nghe có vẻ khó hiểu phải không? Khi nói buông bỏ của bản ngã sao lại là thật sự trong khi bản ngã luôn che đậy và giả dối. Bản ngã có tính chất tham đắm và ôm chặt lấy điều nó thích, đó là nhân hình thành tâm ký ức – tâm luyến ái. Tuy nhiên, bản ngã cũng có khả năng buông bỏ, vậy khi nào thì bản ngã buông bỏ?

Một là khi bản ngã đã hưởng thụ dư đã, dư đến mức chán ngán tột cùng thì bản ngã sẽ buông bỏ đối tượng nó từng bám víu. Tuy nhiên, bản ngã chỉ buông bỏ đối tượng này để chuyển sang nắm bắt một đối tượng khác mà thôi. Kiểu buông bỏ này có ý nghĩa thúc đẩy sự khát khao một điều lớn lao hơn, có ý nghĩa tiến hóa tâm thức, tích lũy trải nghiệm tạo nhân giác ngộ. Đến một ngày nào đó khi không có gì thỏa mãn được bản ngã thì đau khổ phát sinh mạnh mẽ, bản ngã đi đến điều thứ hai dưới đây.

Hai là khi bản ngã không được thỏa mãn thì sinh khởi thèm khát, chờ đợi, thiếu thốn, đau khổ quá lâu, quá mức chịu đựng... giống như người ôm hòn đá to lâu ngày, nay kiệt sức hòn đá tự tuột khỏi tay anh ta, đây là lúc bản ngã buông bỏ thật sự. Kiểu buông bỏ này thật tuyệt vời, bản ngã đã học được bài học lớn. Về sau khi gặp bất cứ một điều gì gây khổ thì bản ngã rất nhạy và phản ứng mạnh trước khổ, đồng thời có khả năng buông bỏ rất nhanh, buông bỏ này dần sinh ra tuệ giác.

Buông bỏ của tuệ giác - vì vô minh mà sinh ra ngã chấp bám víu sự vật hiện tượng – tâm ái dục. Khi tâm thanh tịnh – tỉnh giác thấy rõ bản ngã, cũng như thấy rõ thấu suốt về sự thật – giác ngộ thì buông bỏ liền diễn ra và đây là buông bỏ thật sự.

Khi viết đến đây thấy trong người mệt mệt, có lẽ tôi nên buông bỏ bài viết này tại đây. Có thể độc giả đọc vẫn chưa thỏa mãn tâm ý, nhưng thôi, độc giả cũng nên buông bỏ như tôi và đi rót một cốc nước uống trong sự cảm nhận thuần túy.

T.H

TRUNGTAMCICI

• Danh mục: TH
• Ngày đăng: 24/06/2025
• Chia sẻ: